Ocean

14/11
Rano zegnamy sie ze Srogim, Danielem i Tobiasem, uzupelniamy zapasy wody, krecimy kataryne i see ya Vanuatu. Znow we trojke. To jest bardzo dobra ekipa. Lukasz rewelacyjny kapitan, Henrik utalentowany kucharz. Do tego to naprawde super kolesie. Hmm, to jest duzy sukces, przez 8 miesiecy, ktore spedzilem na Nektonie, nie bylo miedzy nami zadnej wiekszej klotni.
Duza zagwostka bylo, ktoredy plynac do tego naszego Brisbane, na N, czy na S od Nowej Kaledonii. Droga na polnoc oznacza cisniecie sie przez Morze Koralowe, ktore jak sama nazwa wskazuje usiane jest podwodnymi niespodziankami, na ktorych latwo jest sobie przedziurawic lodke. Z kolei trasa od poludnia to troche mniej raf, ale droga dluzsza i 300 mil jazdy na poludnie, a wg prognozy wiatry maja byc z SE, wiec nieciekawie. W koncu staje na tej pierwszej opcji.

16/11
Poki co dobre wiatry, lecimy polowka 6 wezlow. Zimno jak w Kanadzie. Ida w ruch juz dawno gdzies gleboko zagrzebane spiwory i sztormiaki. Wieczorem trzeba skrecic na poludnie, zeby ominac kilka raf. Zaczyna sie 24h jazdy na silniku pod wiatr. Wiatr na szczescie zdechl, tylko 10 wezlow. Do tego nie ma fali, wiec ledwo co odczuwamy, ze plyniemy, talerze nie zjezdzaja ze stolu;p

18/11
Wiatr zdechl na dobre, tluczemy sie powolutku jakies 3 wezly. Po poludniu cos wielkiego skacze w wodzie za Nektonem. Ooo, to na naszej zylce. Walczymy i po chwili mamy na poladzie najwieksza rybe, jaka zlapalismy na Pacyfiku. 150cm mahi mahi, wazy z dobre 40kg.

19/11
Dzis jedlismy mahi mahi smazona, mahi mahi duszona w sosie pomidorowo-musztardowym i zupe z mahi mahi. Reszte zamarynowalismy i wrzucilismy do sloikow.

21/11
Nie da nam ten Pacyfik tak go opuscic w spokoju. Ostatnio prawie nie mielismy wiatru, dzis w nocy z kolei przywialo 30 wezlow. Wschod slonca. Lodka konkretnie ostrzy, Lukasz wstaje i zrzucamy grota. Po kilku godzinach szkwaly do 40 wezlow, jedziemy na malym foczku, postawionym na baby sztagu, podwojnie zrefowanym grocie i bezanie. Potem bezan tez idzie w dol.

22/11
5:45 pobudka. Znowu moja wachta? Przeciez poprzednia ledwo co sie skonczyla. Jak zwykle. Henrik siedzi tam juz 3 godziny, wiec szybko wstaje. Fale wlewaja sie na poklad. Gdybym nie ten rejs, pewnie siedzialbym teraz w tramwaju. Tak, tym tramwaju w Gdansku, gdzie nikt z nikim nie rozmawia. Czasami tylko spojrzy na ciebie jakis dres ze wzrokiem jakby chcial ci przypieprzyc. Potem pewnie zobaczylbym jak motorniczy zamyka jakiejs dziewczynie drzwi przed nosem i odjezdza. Po pol godzinie wyklad, wykladowca znowu zalozyl mikrofon na plecy i gada do tablicy. Naokolo mnie mlodzi ludzie, ktorzy wstali rano tylko po to, zeby porozwiazywac krzyzowki i wpisac sie na jakas glupia liste. Ktos opowiada o tym, co robil gdy sie upil w ostatni weekend i jak to sie nie nauczyl do kola z wytrzymalosci materialow. Potem przeczytalbym w 'metrze' o tym, ze jakis pajac z Wiejskiej w Warszawie obrazil jakiegos innego pajaca, a ten drugi pajac mowi, ze 'ten pierwszy wzial wieksza lapowke ode mnie'. I tak sobie mysle, jak dobrze jest byc tutaj na tym Nektonie i pic kawe, ktora juz przez bryzgi nabrala lekko slowanego smaku.
Jutro rano pewnie juz bedziemy w Brisbane. Pierwsza rzecz to pizza z podwojnym serem (sera nie jedlismy od kilku miesiecy) i lodowato zimny Forsters.

Za nami 8700 mil, przed nami juz tylko 110....

Karol

----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Fiji to Vanuatu

Fiji -> Vanuatu

As usual a lot of adventures have taken place since you last heard from us, Starting in Fiji, in Vuda point, a marina in the middle of nowhere with a daily burning hot desert sun and nightly mosquitos (maybe malarial) with no mercy. To this lovely place a few guests arrived to the boat Srogi, Daniel, Gosha and Pablo. They were going with Lukasz to Yasawa group, islands west of Viti Levu. Karol, Tobias and me (yes this is Henrik writing blog today, hello) were going traveling on our own on Viti Levu. Me and Karol head out together going south to Nadi, spend some days on the countryside with an Indian family we happened to meet. We head south to Kulukulu village south of Sigatoka and spend the night there planning to camp among the sand dunes but the weather got rough and we were invited to stay for free at an homestay.
Karol was leaving the next morning but I stayed to surf(Fiji's only beach break). Planning to stay for just a few days, but the small amount of money I brought is one day missing and I end up staying over a week working in the garden for food and shelter.

Returning to Vuda point to meet the boat a week later I'm happy to be back and hear about how the others spent their 10 days. Lukasz, and the guests had good times in the Yasawas and Mamanuca island groups. Karol and Tobias spent a nice time hitching around separately, staying in villages with people around Suva and the interior, but those stories are for them to tell and not me. We head for Lautoka to check out and say goodbye to Gosha and Pablo who were flying back to Canada. After a few sips of Bounty rum(Locally brewed, very very dangerous) Me, Karol and Pablo head out in the evening to see what a friday night in Lautoka(la vida loca) has to offer. We visit a few more or less fancy places until we decide it's time to go home, all was good and fun except it seemed like Pablo's hat had gone mysteriously missing.

Bye bye in the morning and we head out to open ocean where the waves were more uncomfortable than usual. Nekton is rocking back and forth for
3.5 days until we finally, 27th of october, arrive to Vanuatu, a beautiful island called Tanna (flaming lava and spitting kava).

We spend a couple of days in Port Resolution (named after captain Cooks ship which anchored there back in the days). It's a nice place, yes quite
amazing and people are friendly, we were given a lot of gifts, fruits and vegetables (plenty of cassava, a root cooked somewhat like a potato and tastes yummy)
One day we head for the Volcano, it's a bumpy 1.5 hour drive on the back of a pickup, the parking lot is just some 100 m from the top and stairs leading up to the smoking crater. There we stood at the crater watching Mt Yasur burp flaming hot lava up in the air and occasionally giving a thunder that would scare any action hero. Stayed until dusk to get most out of the natural firework and then finding the dark path back to the parking lot. Another 1.5 bumpy ride back on a road that probably has more holes than flat surfaces. One night we get the pleasure to try the local Kava with a village chief, in Vanuatu, especially in Tanna they prepare it a bit differently than Fiji. One or two persons chews the dry roots of the plant (Piper Methysticum) until it's completely mashed, then he spits the mash into a cloth, water is added, the cloth is squeezed carefully, ready to drink! As we were sitting around a hardly burning fire in the darkness listening to the strange throat and spitting sounds that our kava preparers were making we did feel a bit uneasy but when we were served we drank happily, the taste was nice(quite nice at least) and for sure kava in Vanuatu is about 10x stronger than in Fiji. In Fiji we could drink up to 30 cups in one night and only feel slight effects, here 3 were enough to give quite a spin.

Left for an overnight sail to Erromango, next island north. Spent some days there, rainy relaxed days and nights. Some fishing, some snorkeling. Visited a cave with human bones, spooky skulls, descendants from the time when people enjoyed eating human meat once in a while. Next stop was Port villa, the pumping heart of vanuatu (not too pumping thought) plenty of taxfree stores and resorts around the island, a lot of tourists. The market was nice but limited and surprisingly more expensive than the one in Fiji. Just a short stop there and we headed north west. Anchored in a quiet bay close to Port villa and next day managed to get a mooring for free outside a resort, the lines looked like spaghetti of sewing thread but it held for the night. Dressed ironically up with our fanciest clothes and had one beer at the resort together with all honeymooners(740 USD for one night on this resort wtf).

Moved on north to the small island of Nguna, where we went on a steep hike up an extinct volcano with a man named Shem and his kids. Once on the top the SE wind was blowing hard through the high grass and we enjoyed the view of Efate and Epi. The way down were almost steeper and we were all terrified of the wild cow! Shem and his kids prepared for a possible wild-(and certainly)-mad-cow attack with stones and sharp sticks but luckily we only saw tracks of the beast..

It was time to head back for Port villa cause Srogi and Daniel had to catch the plane back to Canada so we sailed back and prepared ourself for a big goodbye party. The following ingredients is a good recipe for a successful goodbyeparty-in-port-vila-soup:

3 Bags of taxfree booze, carefully sealed not to be opened before departure(successfully opened)
6 guys dancing on the boom of Nekton (Safety "danceline" attached)
2 bars(Voodobar, Elektrorock)
1 barefoot Daniel
1 rumour about a streetfight
X amount of Australian and PNG girls
1 lost flipflop

Bring to boil, add a few more beers, stir, ready to serve!

Our Crewmember since Niue, Tobias '2beers' was forced to leave us in Port villa due to visa problems for Australia(1 year holiday visa). When we left him on the dock in Port villa he had already found a cargo boat to sleep in for free and had started dating a market girl who was selling bananas and coconuts, we are sure he will be fine. So on the 14th of November we left Port villa early in the morning with Australia as next stop. We are now 6 days into the trip and have about 400 miles to go. Yesterday we caught a big Mahi mahi, measured 1.5 m. He was fighting, even after a shot with the speargun(to lift him onboard) in the head he was jumping like a furious rabbit overdosed on caffeine, first after 5 hits with the back of the machete his magnificent colors faded to white. And there was silence.
Now we'll have Mahi mahi for breakfast lunch and dinner for 4 days.

At the moment the wind is light.. we're moving about 3 knots.. But the Captain, the clouds, the stars and the weather forecast are promising wind this evening, so it will come for sure. Please, wish us wind without waves.

Sincerly Henrik 'Batman' Gard

/
By the way, the reason I'm writing this instead of Lukasz as usual, is because all the fish we've been eating since caught that Mahi mahi has turned Lukasz half into a fish! Believe it or not but his fingers are at the moment fins and gills are starting to appear. He has some problems typing on the keyboard. The reason I'm still remaining human might be because I'm from Scandinavia were we eat a lot of fish. Hopefully entering Australia will work out fine even with a merman as a captain.

----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Wrazenia z Vanatu autorstwa Daniela Nogasia

Wody w poblizu glownej wyspy Fidzi - Viti Levu sa dosc spokojne i osloniete od wiekszej fali. Jednak, gdy przeplynelismy miedzy dwoma ostatnimi rafami (jakby przez brame wyjsciowa) nagle znalezlismy sie w otoczeniu silnie rozbujanej fali jak i wiatru wiejacego z predkoscia dochodzaca do 30 wezlow. Nierowna fala belkoczaca przy naszym pelnym kursie powodowala, ze zegluga nie nalezala do najprzyjemniejszych. Wszyscy obowiazkowo przypinali sie do jachtu pasami bezpieczenstwa, aby przypadkowa, wielka fala nie wyplukala ktoregos czlonka zalogi za burte. Jacht jednak utrzymywal sie na wodzie jak wiezgajacy bronko w czasie rodeo.

Wyspa Tanna
Port Resolution to mala zatoka oraz wioska, ktore sa polozone na wschodnim wybrzezu wyspy Tanna z dala od cywilizacji. Struktura zycia spolecznego jest zupenie inna niz ta, do ktorej my przywyklismy w zachodniej cywilizacji. Wszystkie wioski sa samowystarczalne w zywnosc, ktora produkuje sie w obrebie osad. Wystarczy wyjsc z chaty, by siegnac po lewej stronie po papaje, po prawej kisc bananow lub mango. Miedzy chatami szwedaja sie kury, kozy i swinki. Jest bardzo czysto, mieszkancy musza bronic ziemie przed atakami dzungli. Materialy budowlane na chato-szalasy rowniez znajduja sie w zasiegu reki. Lisc z palmy, jakis rodzaj wikliny i sloma na krycie dachu. W sumie bardzo ekologiczne.

Wycieczka na wulkan Mt. Yasur
Jedna z najwiekszych atrakcji wyspy Tanna jest aktywny wulkan. Cala ekipa z Nektona plus 4 osoby z katamarana Sugar Daddy wybraly sie wczesniej wspomnianym Mitsubishhi na wieczorna sesje zdjeciowa i blizsze zapoznanie sie z wnetrzem naszej Ziemi. Najladniejsze widoki sa o zmierzchu i oczywiscie w nocy.
Chyba wszyscy byli zafascynowani potega nieregularnych eksplozji. Czasami wulkan potrafil "beknac" z takimi odglosami, ze ciarki przechodzily po skorze. Dzwieki byly bardzo podobne do startu rakiety w kosmos, tylko znacznie wzmocnione. Lawa rozbryzgiwala sie na tysiace swiecacyh kawalkow setki metrow ponad ziemia. Jestem prawie pewien, ze jesli ten wulkan znajdowalby sie w Kanadzie, ze wzgledu na bezpieczenstwo nigdy nie pozwolono by ogladac eksplozji wulkanu z korony, dopoki nie zbudowanoby specjanych bunkrow ochronnych. Dzieki Bogu jestesmy w wolnym kraju i mozemy brac ryzyko na wlasna reke. Doslowie tak blisko, ze mozna smazyc kielbase, a moze i jajko.

Kava. Tylko dla doroslych. Wieczor i noc. Mowia, ze najlepsza kava mozna sie delektowac na Vanuatu. Przybylismy pozno, wiec dostalismy tylko po porcji kavy z kubka wykonanego z lupiny kokosa. Wow!!! Wszyscy sie zachwycali moca napoju - zupelnia czysta jak single malted whisky. Ale to sa goscinni ludzie i nie zostawili nas o jednym kubku i wyslali po nastepna porcje korzeni do dzungli. W miedzy czasie rozmawialismy o zyciu na wyspie przy malym ognisku. Nowe korzenie zostaly dostarczone i zaczeto przygotowywanie nowych porcji. Dwoch mezczyzn w srednim wieku, po oskrobaniu korzeni z ziemi, bralo je do ust, gryzno je na drobna papke i spluwalo ta miazge na maly lisc. Chyba dosc piekace, bo czesto spluwali spoza krtani glebokim, obrzydliwym 'charknieciem'. Co najlepsze, ze za chwile, po rozcienczeniu z woda i wycisnieciu przez brudna szmate bedziemy sie delektowac tym starannie przygotowanym napojem - duma Vanuatu. Napoj wyglada jak mdly roztwor mydla szarego. Jako gosciom nie wypada nam powiedziec "Dziekujemy, jestesmy troche spoznieni i musimy juz leciec". Jedynie Tubajos, nasz niemiecki kolega nie szanuje lokalnych tradycji wypowiadajac slowa "A mnie kava nie za bardzo smakuje". Na Fidzi jakos mi wszedzie smakowala, bo tam ja chigienicznie rozbijali w naczyniach, nie stosowai techniki zucia, plucia i harkania. My tymczasem dwukrotnie powtarzamy toast. Po kavie, szybko na jacht do naszej apteczki. 60% rum Bounty z Fidzi + dwie butelki wina robia odpowiednia kwarantanne.

Wyspa Erromango, wioska Dylans Bay,
Przed wejsciem do groty, nasz przedownik Joshua, odmawia krotka modlitwe, proszac duchy przodkow o przychylna wizyte. Wchodzac do groty, po prawej i lewej stronie, na wiekszych kamieniach, poukladane sa ludzkie kosci i czaszki. Troszke 'spooky' - atmosfera jak w grobowcu. Padaja nasze pytania: 'Czy to jest rytualne miejsce gdzie kultywowany byl kanibalizm?'. Joshua jednak nie daje jednoznacznej odpowiedzi ale mowi, ze byly czasy kiedy bialy czlowiek byl niezlym przysmakiem. W czasie licznych walk na tej wyspie nie tylko zywili sie swoimi wrogami, ale jedli rowniez zmarlych czlonkow swoich rodzin. Na szczescie mamy to juz za soba przynajmniej o kilkadziesiat lat, takze spokojnie egzaminujemy szczatki.

Odkrylismy przepiekna rafe koralowa niedaleko nas, gdzie team tata Srogi i kapitan Luke probowali ustrzelic rybe. Rafa byla przepiekna, liczne podwodne kaniony, groty i wawozy. Oczywiscie w scenerii kolarow i ryb. Ryby coraz sprytniejsze, bo na tej rafie cala wioska lapie od lat. Rybe zlapalismy w koncu ciagnac przynete na wedce za pontonem.

Jedna technologiczna rewolucja, ktora dotknela tutejsze wioski to telekomunikacja, a konkretnie telefony komorkowe. Dzisiaj, gdy bylismy na rafie, brat Joshuy, zadzwonil z Port Vila informujac, ze bylo tam silne trzesienie ziemi. Momentalnie zebralismy sie w pontonie, bo nikt dokladnie nie wie, czy fala tsunami nie gna w naszym kierunku. Telefony nosza jak ksiazeczki do nabozenstwa, ciagle gotowi do napisania kolejnej wiadomosci. Jedynie nie wiemy jak je laduja, bo nie maja pradu w wiosce (zazwyczaj jeden maly generator) i jak placa za rachunki (nie widac zeby mieli jakiekolwiek dochody).

Slyszelismy historie o eksploatacji wioski, gdzie biali ludzie w XIXw. przyplywali na Erromango porywac tubylcow do niewolniczej pracy na farmach Australii. Chief wioski zarzadzil, ze kazdy bialy zblizajacy sie do osady, powinien byc poraktowany 'tradycyjnie'. Zdarzylo sie, ze Bogu ducha winien misjonarz o nazwisku Williams, zostal przydzielony do rozrzeszenia wiary w imie milosci blizniego, nie zblizyl sie za bardzo, bo wziety za wroga zostal zlapany, pocwiartowany na ogromnym kamieniu, upieczony i schrupany ze smakiem. Wioska zamierza zmienic nazwe z Dylans Bay na Williams Bay, ku czci meczenskiej smierci misjonarza.

Wyspa Efate
Po krotkim postoju w Port Vila, stolicy Vanuatu zaczelismy sie przesuwac wzdluz zachodnigo wybrzeza Efate. Tym razem skorzystalismy z informacji ktore otrzymalismy od zaprzyjaznionej zalogi polskiego jachtu - Mantry Ani. Polecili nam odwiedzic dwie rafy w polnocnej czesci wyspy. Pierwsze miejsce piekne. Jest tu mala wyspa z rafa, wokol ktorej zostal utworzony marine park, to znaczy miejsce gdzie ochrona przyrody ma specjalne prawa. Mielismy swietna okazje do dodania kilku nowych ladnych zdjec do kolekcji podwodnych fotografii. Zabawilismy tam dosc dlugo, beztrosko plywajac wsrod koralow, z mysla, ze nastepne kotwicowisko jest niedaleko. Jak to w zyciu bywa nastepne kotwicowisko, ktore znalezlismy na mapie nie odpowiadalo realiom... pelne zywego koralu. Przy zblizajacej sie nocy zaczelismy co raz bardziej nerwowo wypatrywac miejsca miedzy koralami, gdzie bylyby lachy piachu lub kamieni tzw. 'martwe miejsca'. Nawet byla propozycja zeby stanac na noc w dryfie. W sumie poszukiwanie kotwicowiska skonczylo sie happy endem, doslownie. Natknelismy sie na bojke przed resortem, takim z wielkim barem i parasolami na brzegu. Rzut oka poprzez lornetke; wszystko wyglada luksusowo, ale jakos atmosfera w barze sztywna. Podkrecamy nasza muzyke dosc glosno, otwieramy nasz wolno clowy alkohol i przez godzine szykujemy sie dosc ostro do zejscia na lad, wprowadzajac sie w dobry nastroj. Happy hour. Nastepne dwie godziny spedzamy na ogromnych pluszowych sofach przy jednym piwie w resorcie. Juz wiemy co jest powodem sztywnej atmosfery w resorcie-za wysokie ceny alkoholu.

Wyspa Nguna
Wioska. Ten rodzaj, w ktorej nie ma elektrycznosci, a ludzie ciage zyja w malym odizolowaniu. Mimo bliskosci glownej wyspy Efate wizyty ich sa bardzo rzadkie ze wzgledu na koszty transportu. Znajduje sie tutaj wygasly krater wulkanu. Shem, chief wioski, oferuje nam swoje uslugi do oprowadzenia nas po wzgorzu. Sam krater nie byl imponujacy i nie zrobil na nas wrazenia, tym bardziej, ze jeszcze mamy w pamieci zywy wulkan Mt. Yasur na wyspie Tanna. Za to sama wycieczka byla super, przedzieranie sie przez gesta tropikalna roslinnosc, przesliczne widoki z gory. Wieczorem jestesmy zaproszeni do rodziny Shema na kolacje. Zberamy na jachcie ostatnie rzeczy, ktore moga sie im przydac - jedzenie oraz troche ubran i idziemy z naszymi darami na kolacje. W domu, na podlodze jest zaslany duzy obrus przyozdobiony swiezymi kwiatami i liscmi. Dynia, jam, slodkie ziemniaki, mango i male rybki to to, czym zostalismy poczestowani. Oni rowniez sa bardzo zadowoleni z prezentow.

W poszukiwaniu ryb
Rano wybralismy sie za cypel wyspy wyposazeni w kusze na ryby. Poplynam z nami Shem. Jego sprzet do snorkowania odpowiada wiekszosci standartow w tych wioskach. Jedna pletna inna od drugiej a na dodatek w jednej rozwalona czesc, ktora trzyma noge - zeby nie spadla wiaze ja duga skarpetka. Rurka zbudowana ze starej rurki pcv i dwoch ksztatek. A okulary, to chyba takie widzialem na filmie z drugiej wojny swiatowej. My mamy tez dwoch swietnych nurkow z topline sprzetem - Lukasz i Srogi. Ale oni poluja tylko na wielkie ryby, ktore by wyzywily ciagle glodna zaloge Nektona. Shem zbiera wszystko co sie rusza, od malego karasia w gore. Jego zdobycz to 6 malych rybek. A my jak zwykle bylismy blisko. Na obiad byl makaron z puszka fasolki - bez ryby.

Port Vila
Odprawa celna jachtu. Zaczynaja sie male komplikacje z Tobiasem. Ambasada Australii odmawia wydania mu jego rocznej wizy turystycznej. Pomimo jego piatkowej wizyty w ambasadzie, sprawy nie posuwaja sie do przodu. Tobias zostaje wymeldowany z zalogi Nektona, gdyz nie ma szans na szybkie rozwiazanie jego problemow wizowych. Zaloga jachtu powraca do wspanialej trojki - Lukasz, Henrik i Karol. Ostatni odcinek to rzelot do Australii. Trzeba uwaznie spogladac na pogode, bo jestesmy juz na poczatku sezonu tworzenia sie huraganow.

W piatek wieczorem pora na atak na sklep wolnoclowy. Normalnie butelka zwyklego rumu koszuje 50 dolarow, za to w strefie wolnoclowej 12. Uzbrojeni po zeby w alkohol w zaplombowanych workach wracamy na jacht. Legalnie nie mozemy otworzyc do poki nie opuscimy portu, ale kto by tam czekal. Party time. Po dwoch godzinach intensywnego polewania, nasza miedzynarodowa szostka zaczyna spiewac stary przeboj 'Jolka Jolka'. Zaczyna nucic niemiec Tobias i szwed Henrik. Nagle pojawiaja sie okrzyki 'Voodu bar, Voodu bar' Kazdy z buteka piwa w rece i w kieszeniach laduje sie do dingdy. W sumie myslalem ze ten voodu bar jest przyegly do mariny i przezornie nie wzialem butow. Na bosaka przez cale miasto do baru to cos zupelnie nie w moim stylu. Poruszajaca sie grupa o nie za bardzo skoordynowanych ruchach sprawiala, ze kierowcy omijali nas drugim pasem. Z reszta machamy szeroko rekawymi wypelnionymi butekami z piwem. Wchodzimy do srodka - szal niebieskich cial. Wnetrze oblepione telewizorami, teledyski muzyczne, tance, swawole. Okazuje sie, ze oprocz piwa w kieszeni nikt nie wzial pieniedzy. Po 20 minutach wypadamy z baru, a za nami bramkarz: 'Chlopaki, wracajcie, ten wysoki blondyn czeka na was z piwem'. Laserowe i pulsujace swiatla podswietaja dziko tanczacy tlum. Juz nie moge tego zniesc, ale musze jeszcze czekac, bo wszyscy sa w transie dobrej zabawy. Wychodze na balkon, troche rozrywam sie patrzac na bojke miedzy brakarzami, a rozrabiajaca grupa. Nie wiem komu kibicowac, bo wiekszosc komus kibicuje. Ja za bramkaami, bo chcemy wyjsc spokojnie z baru. Policja? Jaka policja! Tobias zasypia na srodku, na wysokim taborecie. Cialo jego spada to w jedna, to w druga strone. Ratuje go i przenosze na szeroka sofe. Niestety, jak sie pozniej dowiedzialem w towarzystwo gejow. 2 w nocy, pora wracac. Henrik nie moze sie odlaczyc od dziewczyny z Papui Nowej Gwinei. Karol, gdzies w rogu przylepiony do pieknej australijki z Adeaidy. Z Karolem idziemy na warunek. Jezeli dziewczyna wezmie go ze soba do resortu mozemy go zostawic. Ona chwile sie namysla i mowi, ze chcialaby, ale nie moze. W zamian daje mu numer telefonu i email. Niestety nie jestesmy w stanie zaproponowac Henrikowi zadnego dealu. W sposob niekulturalny odrywam go od partnerki. Idac spowrotem powtarza: 'Daniel, to nie fair, to nie fair'. Nie mozemy go zostawic samego, bo jego stan poczytu rzeczywistosci jest badzo kiepski, ale idzie o wlasnych silach. W nocy w miescie rzadza karaluchy wielkosci kotow i szczury wielkosci psow. W sobote rano przegladamy tasmy video, ktore nakrecilismy. Pekamy ze smiechu, ze to my.

Daniel

----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Fidzi

Fidzi. Hmm. Nno Fidzi na pierwszy rzut oka wydalo sie ogromne, najwiekszy kawal ladu na Pacyfiku.

Po raz pierwszy rzucamy kotwice w Savusavu a wyspie Venua Levu. Tuz po wyjsciu na lad i zalatwieniu tych wszystkich jachtowo - celnych formalnosci, poznajemy lokalny klub wioslarski. Idziemy z nimi na trening, wioslujemy w szescioosobowych pirogach - popularnych na calym Pacyfiku canoe z bocznym plywakiem.
Po treningu - kava - lekko narkotyczny, tradycyjny napoj fidzianski, robiony z wymieszanej w wodzie esencji korzenia rosliny kava. Picie kavy otoczone jest calym zestawem zwyczajow. Pije sie ja siedzac po turecku na podlodze. Przed rozpoczeciem ceremonii, wymawiane sa po fidziansku odpowiednie, magiczne formuly. Napoj przygotowuje sie w wielkiej, zazwyczaj rzezbionej, drewnianej misie. Jedna osoba wklada porozbijane kawalki korzenia do cienkiej, plociennej szmaty i nastepnie miesza je i wyciska w misce wypelnionej woda. Pierwsza, wykonana z lupiny kokosa miseczka wypelniona kava, wedruje do najwazniejszego goscia, w tym wypadku Lukasza. Nastepnie miska kolejno wedruje do pozostalych osob. Cala porcje nalezy wypic duszkiem. Przed wypiciem nalezy powiedzec 'Bula', co oznacza zarowno "na zdrowie", jak i "czesc". Piciu kavy towarzyszy skomplikowany system klaskania, ktorego do konca nie rozumiemy, ale mamy wrazenie, ze kazdy klaszcze ile razy chce i kiedy chce. Od wielu spotkanych zeglarzy slyszelismy, ze kava miala smakowac jak bloto wymieszane z woda po myciu naczyn oraz ze po kilku kubkach ciezko jest trafic na jacht. W rzeczywistosci smak nie byl taki calkiem zly. A efekty, heh, od razu czuc lekkie znieczulenie na ustach i jezyku, potem przychodzi delikatne uczucie zrelaksowania. Za kazdym razem, gdy widac bylo dno w glownym naczyciu, ktos przynosil kolejne wiadro juz rozrobionej kavy. W efekcie wypilisy po jakies 30 misek na glowe i nie mialo to wiekszego wplywu na nasza percepcje. Ponoc najlepszym sposobem na kavowego kaca jest wypicie piwa, co szybko na wszelki wypadek zrobilismy.

Innego dnia, zostajemy zaproszeni na piknik na malutka wysepke po drugiej stronie zatoki Savusavu. Wszystko, co nasi lokalni przyjaciele zabrali ze soba to maczeta, sol, woda no i obowiazkowa kava. My wzielismy puszkowana rybe. Wszystko, co potrzebne znalezlismy dziko rosnace na wyspie. Kokosy, w kilku etapach rozwoju, wiec bylo i mleko kokosowe i kopra, z ktorej robi sie przepyszny krem kokosowy. Papaje. Papryczki chili. Liscie bananowca i rosliny bele. Roro, czyli liscie taro nazywanego tutaj dalo. Owoce chlebowca. Maniok, nazywany tutaj kasava. Zrobilismy wielkie ognisko, do ktorego wrzucilismy kilka sporych kamieni. Gdy kamienie byly rozgrzane, nasi gospodarze oddzieli je od drewna, przykryli kawalkiem rozbitego drzewa i kilkoma liscmi bananowca. Na to polozyli owoce chlebowca, korzenie kasavy i male porcje ryby, zawinietej w kilka roznych lisci, wsadzonych do kokosowych lupin i polanych kremem kokosowym. Na to znowu liscie bananowca i duza porcja ziemi. Po godzinie przepyszna uczta gotowa. Niesamowite jak malo tutaj potrzeba. Gdy Henrik skrecil sobie noge, szybko znaleziono liscie drzewa vau, z ktorego zrobiono mu opatrunek. Po dwoch dniach opuchlizna zeszla.

Niestety, tak jak w kazdym innym miejscu czas nas goni, wiec po niecalym tygodniu zegnamy sie z ludzmi, ktorzy przez kilka dni byli nasza rodzina i plyniemy na Viti Levu - glowna wyspe Fidzi, zeby sie przygotowac na przyjazd Srogiego oraz Daniela wraz z zona Gosia i Kolega Pablo.
Po kilku miesiacach spedzonych na jachcie ma sie wielka ochote zrobic cos innego, wiec wszyscy trzej - ja, Henrik i Tobias korzystamy z okazji, ze ma sie ktos zajac lodka, bierzemy plecaki, namioty i zostajemy na gownej wyspie, gdy Lukasz razem z nowa zaloga plyna na sasiednie wyspy - grupy Mamanuca i Yasawa.

Ja i Henrik jedziemy do Nadi, by spotkac sie z kilkoma ludzmi, poznanymi wczesniej w Savusavu. Czekajac na nich spedzamy troche czasu z facetem sprzedajacym na ulicy sok i roti, takie hinduskie nalesniki. Zero papierow, zakladania wlasnej firmy, sanepidu, podatkow. Wystarczy miec pomysl i mozna latwo zarabiac pieniadze. Proste.

Wieczorem zostajemy zaproszeni przez mlodego Hindusa na noc do swojego rodzinnego domu. Na Fidzi 35% ludnosci jest pochodzenia hinduskiego. Brytyjczycy przywiezli ich tutaj w okresie kolonializmu do pracy na farmach trzciny cukrowej, bo ponoc Fidzijczycy byli zbyt leniwi. W koncu zostajemy u nich na farmie przez 3 dni. Mieszkaja w domu bez elektrycznosci i biezacej wody. Wieczorami przesiaduje sie przy swietle lampy naftowej. Tuz obok kazdego zlewu stoi miska z woda, z ktorej nabiera sie wode i polewa rece, czy co tam sie chce. Widac, ze nawet po tych kilku pokoleniach spedzonych na Fidzi, ci tzn. Indo-Fijijczycy nadal zyja w inny sposob niz pradawni mieszkancy tych wysp. Pyszne, pikantne, hinduskie jedzenie jedza siedzac przy stole i uzywajac swoich palcow zamiast sztuccow. Mowia po hindusku. Matka naszego gospodarza pracuje w domu, pierze ubrania w rzece i wykonuje wszystkie inne czynnosci w zlotej bizuterii. Ojciec narzeka na Fidzyjczykow, ze sa leniwi.

Zegnamy sie z hinduska rodzina, chwile pozniej ja jade dalej naokolo wyspy, w strone stolicy Fidzi - Suva, a Henrik zostaje w Sigatoce, zeby troche posurfowac.

Ogolnie z prawie dwoch tygodni spedzonych na Viti Levu, tyko jedna noc spedzilem w namiocie, wszystkie pozostale ktos zapraszal mnie do siebie do domu. Bardzo czesto, gdy w jednym domu wspominalem o moich planach, ktos polecal mi dom swojego brata czy siostry w okolicy, do ktorej sie wybieralem. Objechalem cala wyspe dookola, spedzilem tez kilka dni w malutkiej, polozonej w gorach, wiosce Nuku. Kazdego dnia fidzianska goscinnosc zaskakiwala mnie coraz bardziej, w zadnym innym miejscu na Pacyfiku, czy w Europie nie spotkalem sie z taka otwartoscia dla obcych, tym bardziej ludzi innej rasy.
W pierwszym miejscu, po pozegnaniu sie z Henrikiem, spedzilem noc w domu wielkosci mojego pokoju w Gdanksu, gdzie mieszkalo lacznie osiem osob. Malzenstwo z dziecmi i trzytygodniowym wnukiem, ktoremu ponoc zrobilem jego pierwsze w zyciu zdjecie. Obiecuje im sie wyslac z Australii. Wieczorem ogladamy teledyski na dvd. Dostaje krolewskie, wielkie lozko z moskitiera, podczas gdy gospodarze spia na podlodze.
W Nuku. W gorach. Wybieram sie tam samochodem, zabierajacym ludzi i cale zaopatrzenie do wiosek w glebi wyspy. Towarzyszy mi Rotu, przewodnik i przyjaciel z poprzedniej wioski. Chief osady Nuku to jego wujek. Pierwsza rzecza jest prezent sevusevu, czyli kava dla chiefa wioski. Przygotowanie i wypicie kavy z gosciem oznacza jego akceptacje w domu gospodarza. W wiosce mieszka ok. 40 osob. Wiele domow ma sciany z bambusa i dachy z lisci palm. Wiele osob jest bardzo niesmialych. Dla wielu dzieci jestem pierwsza biala osoba jaka widza w zyciu. Wiekszosc czasu w osadzie nosze tradycyjne meskie ubranie - sulu - tak jakby spodniczke. Wiekszosc ludzi w wiosce zyje z uprawy kavy. Ostatniego dnia wstajemy o 3:30 rano, aby zdazyc na jedyny samochod udajacy sie do Suva. Razem ze mna ida wszystkie dzieci; co tydzien wstaja tak wczesnie zeby pojechac do innej wioski do szkoly; wracaja w piatek wieczorem. Zamiast latarek uzywamy butelki wypelnionych benzyna z wystajacym, plonacym kawalkiem papieru. Do tego, aby dojsc do glownej drogi trzeba isc jakies 45 minut, przechodzac przez dwie rzeki, a ze ostatnio duzo padalo, rwaca woda dochodzi dzieciakom do pasa; ale ich to nie zraza.
Innego dnia, wybieram sie z lokalnymi chlopakami do parku Colo-i-Suva, gdzie jest sporo sciezek w lesie, jak rowniez kupa wodospadow i jeziorek. Tuz nad najwiekszym z tych jeziorek zawieszona jest lina, na ktorej buja sie jak Tarzan, puszcza i wpada do wody. Przychodzi tam bardzo duzo turystow, ale ja jestem jedynym bialym, ktory trzyma sie z lokalnymi. Do tego, moi znajomi smieja sie z bialej, zupelnie nie opalonej skory odwiedzajacych.
W fidzijskim domu, zazwyczaj siedzi sie na podlodze, na matach plecionych z pandanusa. Posilki rowniez jada sie na podlodze. Ci jednak w odroznieniu od indo-fidzijczykow uzywaja sztuccow. Fidzyjczycy, czasami moze i nie pracuja za duzo, zawsze jednak duzo czasu spedzaja pielegnujac relacje z rodzina z znajomymi. Tak tutaj zawsze bylo, ze zycie nie sprawialo wiekszych trudnosci. Czasami jednak zlapalo sie 5 ryb, innym razem zadnej. I wtedy dobre relacje z rodzina pomagaly.
Gdy siedzi sie na werandzie, za kazdym razem gdy jakakolwiek osoba przechodzi kolo domu, gospodarz zawsze zaprasza ja na obiad, na herbate, czy czasami chocby po to, zeby usiadla i troche odpoczela. Czesto fidzyjczycy narzekaja na swoich hinduskich kolegow, ze sa niegoscinni i samolubni.

Ostatni dzien spedzilem z rybakami w Lautoce, gdzie jednego dnia dostalem siedem zaproszen do kogos do domu na noc.

Pelen niezapomnianych wrazen wracam do domu - na Nektona. Okazuje sie, ze wszyscy mieli fantastyczne przygody.
Kapitan i spolka - duzo nurkowania, rajskich plaz jak i lokalnej tradycji wlaczajac kave i pokazy tancow.
Henrik - wielki postep w nauce surfowania oraz ciekawy czas mieszkajac i pracujac w typowym, lokalnym domu.

Na mnie Fidzi wywaro niesamowite wrazenie i poki co jest to moje ulubione miejsce na tym oceanie.

Przelot do Vanuatu bardzo szybki i wygodny. Srogi i Daniel plyna razem z nami, wiec naprawde malo czasu spedza sie za kolkiem. Niestety widac, ze zaczyna sie lato - sezon deszczowy, bardzo duzo pada.

Karol

----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com